Stem Je Yoga Practice Af op Je Menstruatiecyclus
Is het je opgevallen dat je op sommige dagen vol energie en kracht bent tijdens je yoga practice? Je doet de meest uitdagende oefeningen, je coördinatie en balans zijn geweldig en je hebt mega veel energie. Een paar weken later weet je niet meer wat rechts en links is, val je uit een Tree pose en kun je je evenwicht nauwelijks bewaren. En dan raak je geïrriteerd en gefrustreerd? Klinkt dit als jou? Dan ben je niet de enige. Want als je een menstruatiecyclus hebt, dan verander je door de maand heen.
Benut de krachten van je menstruatiecyclus
De menstruatiecyclus is onderverdeeld in vier verschillende fasen:
- Menstruatiefase: begint op de eerste dag van je bloedverlies.
- Folliculaire fase: de tijd tussen je menstruatie en je eisprong. (In sommige tekstboeken is dit inclusief de menstruatie).
- Ovulatie: dit is meestal in het midden van de cyclus en is het moment waarop we zwanger kunnen worden. Het duurt maar één dag, maar in het kader van de menstruatiecyclus kan deze vruchtbare energie een paar dagen voelbaar zijn.
- Luteale fase: bevindt zich tussen de eisprong en de menstruatie.
Elke fase heeft zijn eigen kwaliteiten of krachten die onze fysiologie beïnvloeden – en hoe we ons mentaal, emotioneel en energetisch voelen. Laten we dus eens kijken naar elke fase om te leren hoe we met ons lichaam en de veranderende fasen kunnen werken in onze yoga practice.
Yoga voor elke fase van de menstruatiecyclus
1. Menstruatie
Voor veel vrouwen is dit de tijd van de menstruatiecyclus waarin we moe en futloos zijn. Het lichaam laat baarmoederslijmvliesweefsel en bloed uit de baarmoeder los. Misschien heb je last van krampen, pijn of misselijkheid. Voor sommige mensen is dit echter een tijd van helderheid en energie. Je moet naar je lichaam en je energie luisteren.
Vanuit ayurvedisch perspectief is dit een vata (samengesteld uit de ruimte- en luchtelementen) fase, aangezien apana vayu verantwoordelijk is voor de menstruatie. Apana vayu is een van de bewegingen van vayu (de beweging van prana of wind of vata dosha). De beweging van Apana vayu is naar beneden en naar buiten. In Ayurveda willen we apana vayu nooit verstoren. Dit is de reden waarom je yogaleraar misschien heeft gezegd dat je geen inversies moet doen tijdens je menstruatie! (Hoewel er geen medisch bewijs is waarom niet – dit is altijd een persoonlijke keuze).
Sommige mensen willen misschien rusten en niets doen, wat helemaal prima is. Anderen zullen genieten van een zeer herstellende sessie, misschien gericht op het verlichten van symptomen zoals krampen of zwaarte. Yin, restorative yoga of een langzame lunar flow kunnen het perfecte medicijn zijn tijdens de menstruatiefase. Neem houdingen aan die ruimte creëren rond het bekken om spanning of stagnatie te verlichten.
2. Folliculaire fase
Als de hormonen beginnen toe te nemen, nemen ook onze energie en kracht toe. In de Ayurveda komt dit overeen met de aarde- en waterelementen van Kapha dosha. Onderzoek suggereert dat spierreparatie en -herstel worden versterkt in de folliculaire fase van de menstruatiecyclus.
De follikelfase is de perfecte tijd voor een sterkere Vinyasa beoefening en zonnegroeten, met aandacht voor kracht en kernwerk. Misschien voel je je meer geneigd om te experimenteren met houdingen die je anders een uitdaging vindt. Geniet van je plank- en zijplank houdingen, Chaturaṅgadaṇḍāsana, armbalansen, diepe backbends en inversies.
Als je de neiging hebt om jezelf te pushen of een typische Type-A persoonlijkheid bent, let er dan op dat je niet overdrijft. Breng de zonnekracht in balans met wat maan kalmte. Als we onszelf te veel onder druk zetten tijdens de follikel- of ovulatiefase, storten we vaak neer in de late luteale of menstruatiefase. Dit is een goed moment om je gewoonten te observeren!
3. Ovulatie
In de periode rond de ovulatie zijn de hormoonspiegels hoog en voelen de meeste mensen zich erg goed. Er is een natuurlijk gevoel van vertrouwen en energie. Het is de tijd voor een potentiële zwangerschap. Oestrogeen in combinatie met Kapha dosha energie kan er ook voor zorgen dat we ons extra juicy, sexy en sensueel voelen.
Tijdens deze fase van de menstruatiecyclus kan je doorgaan met de kracht en het uithoudingsvermogen van de follikelfase. Of omarm de sensuele, zachte en vloeibare vrouwelijke energie van de ovulatie. Dit kan een zachtere, circulaire of spiraalvormige flow zijn – het tegenovergestelde van de vaak aangeleerde, lineaire, op alignment gerichte yogalessen. Wees intuïtief en laat je lichaam je bewegen!
4. Luteale fase
In mijn boek Teaching yoga for the menstrual cycle – and āyurvedic approach schrijf ik: “In de Āyurveda kunnen we dit deel van de cyclus vergelijken met pitta dosha. Pitta is vuur, hitte en transformatie. Pitta is actie – het creëren van een kans op conceptie of een kans op een nieuwe cyclus met een nieuwe menstruatiefase. Ook gaat het over scherp en gefocust zijn. Het is het licht waardoor we helder kunnen zien. Een teveel aan pitta is oververhitting, wat zich kan manifesteren als transpiratie en verhoogde lichaamstemperatuur, hitte-opwellingen en ontstekingen, maar ook als opvliegendheid, prikkelbaarheid, woede en frustratie. Veel premenstruele syndromen kunnen worden veroorzaakt door een teveel of onevenwichtige pitta dosha.”
In de vroege luteale fase, net na de ovulatie, kun je de energie van de folliculaire/ovulatie fase combineren met de scherpte van de pitta dosha. Focus op techniek en alignment. Neem de tijd om je te verdiepen in de details van de houdingen of volgorde. Begin met meer verkoelende en kalmerende houdingen om het teveel aan pitta, hitte, irritatie en frustratie te verminderen.
In de dagen voordat je je menstruatie verwacht, kun je ook beginnen te genieten van meer heup-openende herstellende houdingen, evenals verkoelende en kalmerende ademhalingsoefeningen.
Bewustwording van de menstruatiecyclus in yoga en het leven
Het belangrijkste is om te leren luisteren naar je lichaam. Begrijpen dat de verschillende fasen van je cyclus een impact hebben op je fysieke, mentale en energetische gezondheid. We zijn cyclische wezens en we zijn allemaal uniek. Bewustwording van de menstruatiecyclus en Ayurveda gaan allebei over het waarderen van onze unieke cycli en hoe we met ons lichaam en onze veranderende fasen in ons leven kunnen werken – ook in onze yoga practice.
Ik heb het boek Teaching yoga for the menstrual cycle – and āyurvedic approach geschreven om over dit onderwerp te onderwijzen. Hoewel het geschreven is voor yogadocenten, is het een educatie voor iedereen die een cyclus heeft en van yoga houdt. Je kunt ook mijn Feminine Cycles & Seasons online cursus bekijken voor meer informatie.
Anja Brierley Lange (BSc, PGDip Āyurveda) is de auteur van Teaching yoga for the menstrual cycle – an Āyurvedic perspective en een ervaren yogadocente, Āyurvedic beoefenaar en teacher trainer. Ze geeft les sinds 2005 en heeft zich gespecialiseerd in yoga en Āyurveda met betrekking tot de vrouwelijke anatomie en fysiologie. Ze komt oorspronkelijk uit Denemarken, verhuisde naar Londen en woont nu aan de kust van Sussex, waar ze graag bij of in de zee is. Volg @anja_yogini en kijk op yogaembodied.com voor cursussen, lessen en inspiratie.