Pitta-tijd: Ayurveda voor een stralende zomer

Met het warmer en langer worden van de dagen breekt in Nederland de pitta-tijd van het jaar aan. En ja, je leest het goed, pitta, geen pita. De benaming van dit seizoen heeft namelijk weinig met falafel te maken, maar alles met Ayurveda.

Wat is Ayurveda 

Ayurveda is een filosofie die nauw verwant is aan yoga en om die reden vaak ‘het zusje van yoga’ genoemd wordt. Dit zusje is rondom dezelfde tijd en in hetzelfde land ontstaan en heeft hetzelfde ‘doel’, namelijk eenwording van adem, lichaam en bewustzijn. Die eenwording bereik je volgens Ayurveda door je af te stemmen op de natuur en keuzes te maken die je relaxed en tevreden het jaar door helpen te komen. Ga naar deze website om meer te weten te komen over Ayurveda.

De 5 Ayurvedische elementen

Volgens Ayurveda zijn er vijf verschillende elementen die alles in het leven beheersen. Deze elementen zijn aarde, water, vuur, lucht en ruimte. Alles en iedereen heeft al deze elementen in zich, alleen in een verschillende verhouding. Om de verhouding van de elementen makkelijker weer te geven, worden de elementen binnen Ayurveda samengevoegd in drie verschillende constitutietypes, ofwel doshas.

Zomer: de pitta-tijd van het jaar

De dosha: Pitta bestaat voornamelijk uit het vuurelement. Zoals je je voor kunt stellen, is deze dosha de warmste van de drie verschillende constitutietypes en daarmee is de zomer logischerwijs de pitta-tijd van het jaar. Wil je dus relaxed, tevreden en koel de zomer doorkomen, dan is afstemmen op pitta de way to go.

Het Pitta-element: Vuur

Als je naar vuur kijkt, zie je dat het eigenlijk altijd in de vorm van een driehoek verschijnt: het heeft een brede basis en loopt op in een punt. Zo’n punt geeft richting aan, maar ook duidelijkheid. Andere eigenschappen van vuur zijn hitte en transformatie. Als je vuur de tijd en ruimte geeft om te doen wat het wil doen, ziet datgene waar het mee in aanraking is gekomen er beduidend anders uit. Allesverslindend, dat is vuur ook. Geef het een takje en het wil de hele boom. 

De eigenschappen van Pittas

De eigenschappen van vuur zie je terug in mensen bij wie pitta de overheersende dosha is. Ze houden van richting in hun leven en houden ervan om deze richting met anderen te delen. Pittas zijn geboren leiders, maar kunnen soms ook een beetje doorslaan en dwingend worden. Pittas zijn gepassioneerd en kunnen urenlang over hun nieuwste favoriete onderwerp praten. Over praten gesproken: gesprekken moeten wel over iets gaan wat ze interesseert, anders haken pittas heel gauw af. Irritatie en woede zijn vurige en daarmee pitta eigenschappen, net als het de overtuiging dat jouw manier de enige juiste manier is. Pittas schromen dan ook niet om die stapel door hun partner opgevouwen handdoeken uit de kast te trekken en ze opnieuw, en naar hun mening uiteraard ook beter, op te vouwen. 

Klachten in de zomer? 

Pitta-gerelateerde klachten, zoals branderige ogen, diarree, brandend maagzuur, puistjes en hoofdpijn komen vaker voor bij wie bijvoorbeeld yoga retreats organiseert en leidt. Als je dit ooit gedaan hebt, zul je gemerkt hebben dat het leiden van zo’n retreat niet alleen ontzettend leuk is, maar dat het ook betekent dat je 24/7 ‘aan’ staat en dat dit er voor zorgt dat je je erna meestal ‘wired but tired’ voelt. Voor degene die geen yogales geeft maar het verlangen heeft om ‘alles’ af te ronden voordat de vakantieperiode begint, zal pitta net zo goed omhoog schieten. Ook wanneer je geen leiding geeft of je to-do lijst af probeert te werken zal pitta toenemen in de zomer, onder invloed van het weer

 

Ayurvedische self-care practice voor pitta

Om in deze periode in balans te blijven, is het dus van belang om goed voor je pitta te zorgen door middel van een Ayurvedische self-care practice. Zo’n Ayurvedische self-care practice is erop gericht je te helpen af te koelen en tot rust te komen. Dat betekent dat je geen vurige dingen eet of doet – van het vuurelement heb je tenslotte al voldoende in je nu. 

Omdat pittas de neiging kunnen hebben iets té streng voor zichzelf te zijn, is het voor je Ayurvedische self-care practice extra van belang om alleen die stappen te nemen die echt bij je passen. Wees mild voor jezelf. Doe wat goed voelt, dat is voldoende.  

 

De stappen voor een Pitta Ayurvedische self-care practice 

1. Speel meer! Een toename van pitta zorgt ervoor dat je vanzelf serieuzer en gedrevener wordt. Daardoor vergeet je wellicht te genieten van het leven.
   Iets doen zonder dat het nut of een doel heeft, helpt de gefocuste pitta het leven (en zichzelf!) iets luchtiger te benaderen. Voelt spelen nog als een brug te ver voor je? Probeer dan wat vaker een grappig boek te lezen, te schilderen, te zwemmen, of – een echte uitdaging voor pitta – helemaal niets te doen.
2. Masseer jezelf met kokos- of rozenolie. Beide soorten olie hebben een verkoelend en kalmerend effect. Ideaal om oververhitte pittas in balans te brengen dus.
3. Zorg ervoor dat je yoga practice rustgevend en verkoelend is. De maangroet, nadi shodana, sitali pranayama en de kindhouding zijn ideaal nu.
4. Draag voornamelijk lichtblauwe of lichtgroene kleding. Dit helpt om je innerlijke vuur niet te hoog op te laten laaien.
5. Pas je voeding aan. Het is handig om in de zomer geen heel heet, scherp, olierijk of zout voedsel te eten, maar juist wat meer koel, droog, enigszins zwaar voedsel. Laat de koffie, frietjes en rode pepers dus even staan en verleg je focus naar appels, kersen, druiven, mango’s, broccoli, komkommers, watermeloen, sla, broccoli, granen, peulvruchten, kardemom, kurkuma, koriander, dille, munt en saffraan. Kies liever voor bittere en zoete groenten en fruit dan voor zure en astrigerende smaken. En kies nu liever voor kokosijs in plaats van chocola.
6. Muggenbulten horen helaas ook bij de zomer. Om jeuk te verminderen juice je verse koriander. Drink de juice op en smeer de overgebleven pulp op de muggenbulten.
7. Voorkomen is beter dan genezen, maar mocht je een rode huid overgehouden hebben aan je tijd in de zon, smeer je huid dan in met vers aloë vera sap. Kun je geen verse aloë vera vinden? Komkommerschillen op je huid leggen werkt ook, net als het met een washandje aanbrengen van sterke en koude zwarte thee.
8. Zorg dat je het meeste denkwerk en de meest verhittende activiteiten vóór 11.00 verricht. Ook is het aan te raden om voor die tijd je ontbijt en lunch te eten, aangezien je spijsverteringsvuur dan optimaal brandt.
9. Wil je all the way gaan? Verzamel dan net als de yogi(ni)s van duizenden jaren geleden dauwdruppels van witte en blauwe lotussen onder een volle zomermaan. Laat zo’n druppel op je tong vallen en het verkoelt direct je lichaam en geest. Is dit om praktische redenen niet haalbaar? Geen probleem, kokoswater werkt ook verkoelend.